Beter ventileren

De nieuwbouwwoningen van tegenwoordig worden zodanig geïsoleerd dat er geen lucht meer binnen kan. Goede isolatie is natuurlijk belangrijk, want daarmee bespaart u op uw energienota. Alleen zit daar een kanttekening aan. Goede isolatie betekent een luchtdichte woning waardoor er amper schone lucht naar binnen komt. Daarom is het van essentieel belang dat uw woning goed geventileerd wordt. Dit is niet alleen bij nieuwbouwwoningen belangrijk, maar ook bij oude woningen (vaak gebouwd voor de jaren ’80) die kampen met vochtproblemen.

Waarom beter ventileren bij vochtproblemen?

De meest bekende vochtproblemen zijn: condensatievocht, bouwvocht, opstijgend vocht en doorslaand vocht. Bij de meeste problemen ontstaat er vochtige plekken op de muur of op het plafond. Schimmelvorming kunt u het beste tegengaan met goede ventilatie en deze te verwijderen met een anti-schimmelmiddel.

Een betere ventilatie zorgt voor een ideale luchtvochtigheid in huis. De ideale luchtvochtigheid ligt tussen 40% en 60%. Schimmels groeien het snelst bij een luchtvochtigheid van 90% of hoger. Schimmels kunnen niet groeien onder een percentage van 50%.

Waarom ventileren bij een te hoge luchtvochtigheid?

Bij een te hoge luchtvochtigheid treedt er condensatie op, en slaat neer op koude oppervlakten in huis, zoals uw ramen of koude buitenmuren. Hierdoor treedt condensatie het meest op in ruimten zoals de keuken en badkamer. Wanneer er weinig mogelijkheden bestaan om deze ruimten te luchten, is de kans op condensatievocht aanzienlijk. Het kan zorgen voor vochtige plekken op de muren of het plafond welke een ideale voedingsbodem zijn voor schimmels.

Ventilatiesystemen A, B, C en D

Ventilatiesysteem type A: natuurlijke ventilatie en ventilatieroosters

Natuurlijk ventileren houdt in dat u de woning regelmatig laat luchten door uw ramen voor een geruime tijd open te zetten. Ook het plaatsen van ventilatieroosters in de ramen zorgt voor een continuering van schone lucht. U kunt er ook voor kiezen om uw ruimte systematisch te voorzien van schone lucht. Hierbij kunt u gebruik maken van een mechanisch ventilatiesysteem (type A).

Voordelen: goedkope installatie en geen verbruik van elektriciteit dankzij de natuurlijke luchttoevoer. Hierdoor is dit systeem het goedkoopste manier om uw woning te voorzien van schone lucht.
Nadelen: geen regelbaarheid van het systeem betreft de toevoer en de afvoer. Afhankelijkheid van de hoeveelheid luchtdruk en winddruk. Bij te veel wind sluiten mensen de roosters om de warme lucht binnen niet te laten afkoelen, met als gevolg hiervan een slechte en ongezonde luchtcirculatie.

Ventilatiesysteem type B: enkel toevoer met ventilatoren

Dit type systeem zorgt ervoor dat verse lucht wordt aangezogen door ventilatoren en vervolgens in de woning wordt gepompt. Dit proces gebeurt via aanvoeropeningen in verschillende droge ruimtes zoals de slaapkamer, woonkamer e.d.. Deze manier van aanvoeren zorgt voor een aanzuigeffect die u kunt vergelijken met een schoorsteen; het weg dwingen van de vuile lucht langs afvoerbuizen naar buiten. Echter wordt ventilatiesysteem type B tegenwoordig niet meer gekozen.

Voordelen: voordeligste manier om de woning te luchten. Automatische aanvoer zorgt ervoor dat de moeilijk te bereiken ruimtes ook gelucht kunnen worden. Dankzij de ventilatoren zal er gedurende het hele jaar verse lucht in de woning komen, ook wanneer er weinig natuurlijke luchtstroom is.
Nadelen: aanzienlijk veel warmteverlies door de afvoerkanalen die nog steeds op volledig natuurlijke wijze werken van ventileren. Hierdoor blijven ze ononderbroken in contact met de koude buitenlucht.

Ventilatiesysteem type C: enkel afzuiging met ventilatoren

Vervuilde lucht in natte ruimtes zoals de badkamer, douchecabine, berging, keuken e.d. kunnen afgevoerd worden via afvoerroosters en de schone lucht binnengehaald worden via raamroosters. U kunt ook binnenshuis luchtcirculatie laten plaatsvinden via roosters onderaan in de deuren. Dit systeem wordt bediend met een schakelaar en heeft drie standen om de zuigkracht, laag, middel, of hoog in te stellen.

Voordelen: lagere investeringskosten dan systeem D, lager verbruik dan bij systeem D met twee ventilatoren, maar de energiekosten zullen hoger liggen bij systeem D (wordt bij de nadelen uitgelegd). Systeem C heeft maar één ventilator voor de luchtafvoer en dat maakt het dat de lucht onverwarmd de woning binnenkomt.
Nadelen: geluid en tochtgeluid bij winderig weer. De toevoer van buitenlucht komt via roosters de woning binnen en dat kan geluiden maken dat als storend wordt ervaren. De luchtkwaliteit van toegevoerde lucht wordt niet gefilterd, waardoor stof, vervuiling en pollen makkelijk in de woning kunnen terechtkomen. Bij systeem D wordt de luchtaanvoer wel gefilterd en de luchtkwaliteit verhoogd. De temperatuur van de binnenkomende lucht kan koud zijn en de binnentemperatuur beïnvloeden. Hierdoor zou u meer moeten stoken.

Ventilatiesysteem type D: met warmterecuperatie

Dit systeem is volledig mechanisch ingesteld en omdat dit systeem de luchttoevoer en afvoer volledig mechanisch regelt, wordt het ook wel balansventilatie genoemd. Er komen dus bij dit systeem geen roosters in muren of ramen aan te pas. Via ventielen op het dak of in de muur wordt er verse buitenlucht aangezogen. De gebruikte binnenlucht verdwijnt ook via ventielen. Dit systeem is vaak ook voorzien van een warmtecuperator.

Bij een ventilatiesysteem met warmterecuperatie benut u alle aanwezige warmte zo goed mogelijk waardoor het rendement van de verwarmingsinstallatie kan stijgen. Door gebruik van een systeem met warmtecuperator kunt u gemiddeld 90% van de warmte in huis recupereren en zal hierdoor uw energienota stukken lager uitvallen.

Voordelen: de kwaliteit van de lucht is beter omdat deze is gefilterd. Verbruik met twee ventilatoren is intensiever qua energiekosten, maar u bespaart er alsnog op omdat de binnentemperatuur niet wordt beïnvloed en u niet extra hoeft te stoken. Minder geluidsoverlast van buiten, omdat het niet via roosters van de ramen of deuren gaat. Het systeem kan zelf wel wat lawaai maken, maar deze is te verhelpen met dempers.
Nadelen: systeem D is het duurst van alle systemen. Het is het geld wel waard als uw woning goed is geïsoleerd. Bij slecht geïsoleerde woningen met onvoldoende luchtdichtheid kan de rendabiliteit van systeem D niet optimaal benut worden. Spendeer bij het renoveren van uw woning extra aandacht aan de isolatie voordat u overgaat tot de aanschaf van dit systeem.

Welk systeem is het populairst?

De ventilatiesystemen C en D zijn het populairst en worden het vaakst toegepast in woningen in Vlaanderen. Mensen die het beste uit hun ventilatiesysteem willen halen en op zoek zijn naar een perfecte balans tussen de aanvoer van voorverwarmde buitenlucht en de afvoer van de binnenlucht, kiezen eerder voor systeem D. De keuze is natuurlijk afhankelijk van uw budget en welk doel u het liefst wilt behalen met het ventileren.